Picture of Hay Janssen
Hay Janssen

Onze doorgewinterde veiligheidskundige met jarenlange ervaring op het gebied van RI&E's, machineveiligheid en veiligheidsbeleid. Zijn sterke punten zijn het verbeteren van veiligheidsgedrag bij organisaties en het vaststellen van structuren, procedures en werkvoorschriften. Daarnaast weet hij als auditor alles van managementsystemen. Hay is gecertificeerd Hoger Veiligheidskundige (HVK met registernumer 36554)

Ik krijg wel eens vragen over de inspectie arbeidsmiddelen: hoe vaak moet dit geïnspecteerd worden of “moet ik dit wel inspecteren”.

VCA is er helder in de frequentie van de inspectie arbeidsmiddelen: minimaal eenmaal per jaar dient een risicovol arbeidsmiddel te worden gekeurd. Men mag er van af wijken, maar dat moet dan worden gemotiveerd. Maar niet helder in wat wel of niet gekeurd moet worden, hiervoor moet een inventarisatie worden opgesteld.

Hoe zit het nu met keuringen van arbeidsmiddelen?

Wat zijn arbeidsmiddelen?

Als men wil weten hoe vaak en waarop een arbeidsmiddel moet worden geïnspecteerd, moet men dus eerst weten wat men onder een arbeidsmiddel verstaat.

De definitie van een arbeidsmiddel is volgens de Arbowet: Alle op de arbeidsplaats gebruikte machines installaties, apparaten en gereedschappen.

Dus ook: koffiezetapparaten, bedrijfsfiets, kopieermachine of de koelkast!

Welke arbeidsmiddelen keuren?

Artikel 7.4a van het arbobesluit stelt dat arbeidsmiddelen die onderhevig zijn aan invloeden die tot slijtage kunnen leiden, welke een gevaar opleveren zo vaak als nodig moeten worden gekeurd. Deze invloeden kunnen dus het normale gebruik zijn, maar ook het weer, onjuist gebruik of inwerking van stoffen of temperaturen.

Dit geldt dus ook voor CE gemarkeerde arbeidsmiddelen.

Ri&E en arbeidsmiddelen

De enige manier om te weten of een arbeidsmiddel aan slijtage onderhevig is, is het uitvoeren van een risico-inventarisatie gericht op arbeidsmiddelen. Dan weet je wat de risico’s van het arbeidsmiddel zijn of het aan slijtage onderhevig en welke delen moeten worden gekeurd.

Animagiefilm over

Keuringen worden uitgevoerd door een deskundige natuurlijke persoon, rechtspersoon of door een instelling volgens het arbeidsomstandighedenbesluit. Maar wat is deskundig en wie bepaalt dat?

De werkgever van de keurder bepaalt of de keurder voldoende kennis heeft en ervaren is, dat kan hij doen op basis van gevolgde opleidingen, maar ook op basis van zijn ervaring bij het keuren.  De werkgever dient dit schriftelijk te regelen in een aanwijsbrief.

Wat moet je keuren?

Wat je moet keuren blijkt dus uit de machine RI&E. Elektrische arbeidsmiddelen kun je laten keuren op basis van NEN 3140, Maar is alleen een elektrische keuring wel voldoende? Andere aandachtspunten zijn wellicht:

– Moet je ook mechanische aspecten controleren?
– Hoe vaak moeten gasslangen worden gekeurd?
– Hoe vaak moet de hydraulische installatie worden gekeurd?

Hoe vaak keuren?

De keuringsfrequentie rolt weer uit de machine RI&E op basis van het gebruik en de de slijtage van het arbeidsmiddel én uit de onderhoudsvoorschriften van de leverancier van de machine. Een laptop die in het veld wordt gebruikt slijt meer dan een vast opgestelde pc op kantoor. Natuurlijk zijn hier ook normen voor:

Elektrische veiligheid: NEN 3140
Trappen en ladders: NEN 2484

Maar deze zijn richtinggevend als men het zo doet is het goed (behalve als uit de RI&E blijkt dat het vaker moet), maar men mag er (gemotiveerd) van afwijken.