De Ondernemingsraad en de RI&E
Organisaties met 50 of meer medewerkers moeten een ondernemingsraad (OR) hebben. Een OR fungeert als medium tussen de werkgever en het personeel van een organisatie. Hiermee hebben werknemers inspraak binnen de organisatie waarvoor zij werken. Dit wil echter niet zeggen dat de OR een simpel doorgeefluik is naar het personeel. Het functioneren van een OR is gebonden aan regels en afspraken die zijn vastgelegd in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Zo kan een OR op een goed vastgelegde wijze controleren of een organisatie zich houdt aan de wet- en regelgeving en hierover adviseren.
Wat is er in de WOR nou geregeld in relatie tot arbeidsomstandigheden? De OR heeft een aantal rechten in alle regelingen die met arbeidsomstandigheden te maken hebben, waaronder recht op informatie, adviesrecht, initiatiefrecht en instemmingsrecht. Op de site van Arboportaal wordt dit kort en bondig uitgelegd. We gaan iets dieper in op het instemmingsrecht, en dan met name voor de RI&E en het plan van aanpak.
Instemmingrecht en de RI&E
Werknemers hebben via het instemmingsrecht van de OR inspraak in het opstellen van de RI&E en het Plan van Aanpak. Het is dus voor de werkgever belangrijk om voor aanvang van de RI&E met de OR afspraken te maken over het uitvoeren van de RI&E. De OR kan hier zelfs nog aandachtspunten voor de RI&E aan toevoegen. 
Aandachtspunten voor de instemming kunnen zijn:
- Wie voert de RI&E (en het plan van aanpak) uit en welke methodiek wordt gebruikt?
- Welke gecertificeerde kerndeskundige gaat de RI&E toetsen?
- Wat is het tijdspad voor de gehele RI&E?
- Welke speerpunten gelden voor de RI&E?
- Hoe kan de OR de voortgang van de actiepunten uit de RI&E en het plan van aanpak volgen?
Een belangrijke vraag vanuit de OR naar de bestuurder toe is ook hoe de besluitvorming rondom de RI&E geregeld is en in welke fase het rapport van de RI&E ter instemming wordt aangeboden aan de OR. Dat wordt namelijk nog wel eens overgeslagen. Een RI&E-rapport blijft dan in concept op de plank liggen en niemand doet er iets mee. Voor men het weet is zijn de RI&E en het plan van aanpak weer verouderd omdat niemand iets met de actiepunten gedaan heeft. Als een RI&E is uitgevoerd en het concept is goedgekeurd door de bestuurder, dan moet de RI&E worden getoetst door een gecertificeerde kerndeskundige. Daarna dient de bestuurder het rapport – het definitieve concept – aan te bieden aan de ondernemingsraad voor instemming. Na de instemming van het definitieve concept wordt het RI&E rapport definitief gemaakt.
RI&E en plan van aanpak
Is de RI&E dan klaar? Nee, een RI&E is nooit klaar. Dit is voor veel bedrijven een lastig punt. Die willen het afronden en dan verder met iets anders. Maar zo werkt het niet. Het actueel houden en uitvoeren van een RI&E is een dynamisch en continu proces. Een OR dient te controleren of dit goed gaat en maakt bij voorkeur met de bestuurder goede afspraken over het actueel houden van de RI&E en het het plan van aanpak. Het beste is om hier een korte procedure voor te maken: “actueel houden van de RI&E en het plan van aanpak”. In de loop van de tijd kunnen prioriteiten binnen een organisatie namelijk wijzigen, bijvoorbeeld door verandering van bedrijfsdoelstellingen, fusies, verhuizingen, nieuwe wetten of ongevallen/incidenten. Het is daarom belangrijk om de RI&E en de voortgang van het plan van aanpak periodiek op de agenda te plaatsen van de overlegvergadering met de bestuurder. Om de actualiteit te bewaken is het essentieel om minstens éénmaal per jaar de voortgang van de RI&E te bespreken en kritisch te bekijken of de RI&E nog actueel, betrouwbaar en volledig genoeg is. Een goed evaluatiehulpmiddel hierbij is het arbojaarverslag. Dit jaarlijkse verslag over arbo en veiligheid is weliswaar geen verplichting, maar is wel een goede methode om aan te tonen wat de stand van zaken is betreffende de RI&E, het plan van aanpak en hoe voldaan wordt aan de strenge eisen uit de arbowet- en regelgeving. Het verslag kan een onderdeel zijn van een managementreview van de directie als men bijvoorbeeld voor ISO 9001 is gecertificeerd.
Meer info?
Wilt u een offerte aanvragen voor een RI&E of het opzetten van een OR-procedure, dan kunt u vrijblijvend contact met ons opnemen.